Acem borusu çiçeğinin (Campsis radicans) göz alıcı kırmızımsı turuncu çiçekleri sinek kuşlarını çektiği için kuş gözlemcilerinin çoğu bu çiçeği eker. Ancak, bu agresif şekilde yayılan tırmanıcı bitki kısa zaman içinde bir sorun haline gelebilir.
Acem borusu çiçeği kendi tohumunu kendi üretir ve tohumlarını yeraltındaki kök filizleriyle kolayca yayar. Yeni filizler bahçe alanından hızlıca uzaklaşarak ana bitkiden çok uzaktaki bahçelerde çıkabilir ve diğer bitkileri boğan çalılıklar oluşturabilir.
Acem borusu çiçeklerinin parlak koyu yeşil yapraklarının boyu 38 cm’e varabilir. Ayrıca 10 cm uzunluğunda yedi ila 11 eliptik veya dikdörtgen tırtıklı ufak yaprakları da vardır. Bu sarmaşığın yaprakları sonbaharda sararır ve kışın da dökülür.
Trompet şeklindeki çiçek kümeleri yaz aylarında çıkar ve 2,5-7,5 cm boya ulaştıktan sonra fasulyeye benzeyen tohum kapsülleri çıkar. Acem borusu çiçeklerinin dikilmesi için en uygun zaman ilkbahar ya da sonbahar başlarıdır.
Acem Borusu Bakımı
Yayılmasını önlemek isteyen bahçıvanlar için Acem borusu çiçekleri çitleri, taş duvarları, çardakları, kafes çitleri ve diğer yapıları kaplayarak seyri keyifli güzel bir yeşil örtü oluşturur. Kaya yığınları, ağaç kökleri, hurdalıkları ve benzer malzemeleri kapatmak için de iyi bir zemin örtüsü işlevi görür.
Ağaç veya binaları istila edebileceği için bu asmaya sağlam bir destek sağlanması gerekir. Yapıların temellerine yakın bir yere dikmeyin çünkü tırmanıcı asma bunlara zarar verebilir. Benzer şekilde, bu asmalar kiremitlerin altlarına kadar tırmanıp bu yapılara zarar verebilir.
Acem borusu çiçekleri yerlerine alıştıktan sonra çok az bakıma ihtiyaç duyar ve nadiren zararlı böcek veya hastalık sorunları görülür. Gübrelemeye genellikle ihtiyaç duymaz ve sadece kurak geçen dönemlerde sulanmaya ihtiyaç duyar.
Bakım ihtiyaçları minimal düzeyde olsa da Acem borusu çiçeği bahçe içinde fazla bakım gerektiren bir bitkidir.
Tohumları ipekotu tohumlarına benzer, her bir tohum beyaz bir tüye bağlıdır, bu da tohumların rüzgarla taşınmasını sağlar. Tohum kapsüllerini ve tohumları eldivenle tutmanızı öneririm çünkü tohumlar ciltle temas ettiğinde kurdeşen ya da diğer türden kaşıntılara neden olabilir.
Işık
Acem borusu çiçekleri tam güneşte de kısmi gölgede de yetişir. Tam güneş, çoğu gün en az altı saat doğrudan güneş alması anlamına gelir, bu sayede en fazla çiçeği verir.
Toprak
Bu asmalar kumlu, tınlı ve killi topraklar dahil pek çok toprak türünü tolere edebilir. Onlar için en iyisi drenajı iyi olan topraklardır.
Su
Acem borusu çiçeği orta nemli toprağı sever ama kuraklığa toleransı iyidir. Genel olarak sadece solgun ve boynu bükük görünmeye başladıkları zaman sulama zamanı gelmiş demektir. Çoğu iklimde bu bitkilerin sağlıklı kalması için tipik yağışlar yeterlidir.
Sıcaklık ve Nem
Bu bitkinin doğal ortamı, sıcak ve nemli bölgelerdir. Daha az nemli iklimlerde bu asma bu kadar gür çıkmayacağı için kontrol altında tutması daha kolaydır.
Gübre
Acem borusu çiçeği böylesine agresif yayılan bir tür olduğu için zayıf toprakta bile hayatta kalabilir, bu nedenle ek gübreleme önerilmez.
Budama
Gürlüğü nedeniyle bu bitkinin çok fazla budanması neredeyse imkansızdır. Acem borusu çiçekleri yeni saplardan çıkar, bu yüzden büyüme dönemine girmeden ilkbahar başlarında budanması gerekir. Bitkiyi birkaç tomurcuk bırakarak zemin seviyesine kadar budayın. Sonbaharın sonlarına doğru yapraklar kuruyup döküldüğünde de budayabilirsiniz. Bitkiyi kontrol altında tutabilmek için böyle agresif bir budama yapmak en iyi yöntemdir. Birkaç çiçekten feragat etmeniz gerekir ama bu asmaları mevsimin herhangi bir zamanında da budayabilirsiniz. Bu asmayı garaj ya da binanın dışında yetiştirmek istiyorsanız yüzey boyunca tel asmayı deneyin. Böylece asmaya tutunması için bir şey vermiş olursunuz ve büyüme döneminde budama gerektiğinde bakım yapmanız daha kolay hale gelir.
Acem Borusu Çiçeğinin Yayılmasının Kontrol Altına Alınması
Çoğu asma gibi, bitkinin en eski kısmı odunsu hale gelir ve olgunlaşmış Acem borusu çiçekleri küçük bir ağaç veya körpe bir ağaç gövdesi boyutuna ulaşabilir. Büyük olgun bitkilerin yerin altındaki kök filizleri vasıtasıyla “bebek” bitkiler oluşturma ihtimali daha yüksektir. Küçükken fark edilirse bu genç bitkiler bazen yolunup atılabilir. İyi bir kök sistemi oluştuktan sonra bunları yok etmek daha da zorlaşır.
Bu bitkinin bir mala veya kürekle kazılıp çıkarılması gerekebilir. Çimlerinizin arasından çıkan küçük filizleri çimlerle birlikte biçerek kontrol altına alabilirsiniz. Son çare bitki öldürücü ilaç uygulamaktır. Etiketteki etkilenen bitkiler listesinde Acem borusu çiçeğinin de yer aldığından emin olarak doğru ilacı seçin. Asmayı yere mümkün olabildiğince yakın olacak şekilde budayın ve ardından köküne ilacı sıkın. Kökü eski bir kahve bardağı ya da benzer bir şeyle kapatın. Gerekiyorsa kartondan kalkan yaparak yakınındaki bitkileri ilaçtan koruyun.
Acem borusu çiçeğini kontrol altında tutmak için yapmanız gerekenler:
- Asmanızı agresif olarak budamak.
- Büyüme ve yayılmasını kontrol altına almak için destek sağlamak.
- Çimenlik alanınızda istemediğiniz filizleri yolmak.
- Tohum kapsüllerini kopararak kendi kendine tohumlanmasını önlemek.
Kapanış
Bakımının zor olmasıyla ün salmış olsa da Acem borusu çiçeği kolay yetiştirilen bir bitkidir ve güzel bir örtü oluşturmasının yanı sıra kuluçkaya yatan kuşlar ve polen taşıyıcılar için de yaşam alanı sağlar. Olumsuz yanlarını da göz önünde bulundurarak Acem borusu çiçeğiniz için iyi bir yer seçin. Yerine alıştıktan sonra yıllık bakım rutin haline gelecek ve size de yıllar boyu bitkinin tadını çıkarmak kalacak.
