Floks, Polemoniaceae (mızrakotu) familyasının bir üyesidir. Bir floks türü olan alev çiçeği (P. paniculata), yaz aylarını şenlendiren ve açtığı zaman uzun süre solmayan çiçekleriyle bitki yetiştiricilerinin gözdesidir. Bu eşsiz bitkinin çiçeklerinin hafif bir kokusu ve çok çeşitli renkleri vardır. Çok yıllık bir bitki türü olan floks, sinek kuşlarının ve kelebeklerin de gözdesidir. Buna ek olarak, bu bitkinin sağlam yapılı sapları, onu harika bir kesme çiçek adayı yapar.
Alev çiçeği dimdi, kümeler halinde büyür ve nispeten uzun boylu bir çok yıllık tür olduğu bilinir. Esasında, “uzun boylu floks”, bu bitkinin bilinen adlarından biridir. Alev çiçeğinin Latince isminde geçen paniculata kelimesi, sapının üst kısmındaki “panikulalardan (bileşik salkım/kömeç)” gelmektedir. Bazen bu bitkinin yaprakları da çiçekleri kadar büyüleyici bir görünüm sergiler. Bilhassa “Nora Leigh” gibi alacalı renklere sahip kültivarların yaprakları görülmeye değerdir. Ne yazık ki, yapraklar, güzelliklerine genellikle külleme yüzünden veda etmek zorunda kalırlar. Siz de bu klas görünüm sergileyen, eşsiz güzellikteki bitkiyi nasıl yetiştirebileceğinizi öğrenip bahçenizde harikalar yaratabilirsiniz.
Alev Çiçeği (Floks) Bakımı
Alev çiçeğinin bahçelere kattığı zarafetin yanında ihtiyaç duyduğu bakım hiçbir şeydir! Güneşli bir yere ve iyi drene edilmiş bir toprağa dikildikleri müddetçe bu bitkiler güzelce serpilir ve yıldan yıla yeniden açarlar. Can düşmanları olan külleme bile bu bitkiler için nadiren ciddi bir tehlike arz eder; olsa olsa görünüşlerini biraz bozar.
Çiçeklenme dönemini mümkün olduğunca uzatmak için floksunuzun solan çiçeklerini koparın. Yabani otların bitkinizin gücünü tüketmemesi ya da yaz boyunca ihtiyaç duyacağı suyu sömürmemesi için de onları düzenli olarak toplayın. Alev çiçeği bahçenize çok sayıda arıyı ve polen toplayan diğer haşereleri çağırabilir. Bu nedenle, bitkilerinize onlar için ölümcül olacak böcek ilacı ya da ot öldürücü sıkmaktan kaçınmalısınız.
Işık
Kuzeyde yaşıyorsanız alev çiçeğinizi tam güneş alan bir yere koymalısınız. Güney bölgelerde ise bu bitki kısmen güneş alan yerleri tercih edecektir.
Toprak
Alev çiçeğinin toprağı için gereken temel husus iyi bir drenaj düzeyidir.
Sulama
Toprağı dengeli bir şekilde nemli tutmalı fakat aşırı sulamadan da kaçınmalısınız. Yağmurlama yöntemiyle sulama yapmaktan kaçınmalısınız. Bunun yerine, hortumunuzun ağzını, suyu toprak yüzeyinde püskürtecek bir açıda ayarlamalısınız. Bitkinizin yapraklarını kuru tutmanız küllemeye yakalanma riskini en aza indirecektir.
Isı ve Nem
Floks sıcak, nemli yazlardan hazzetmez. Bu nedenle, bu bitki, Amerika’nın Alabama, Georgia, Mississippi gibi güney bölgeleri için ideal bir tercih sayılmaz. Alev çiçeğinizin ısı konusunda yaşayacağı sorunları malçlama ile hafifletebilirsiniz; zira bu işlem, kök bölgesini serin tutmaya yardımcıdır.
Gübre
Bu bitkinin orta derecede verimli bir toprağa ihtiyacı vardır. Alev çiçeğinize her yıl ilkbahar mevsiminde organik gübre verebilirsiniz.
Alev Çiçeğinin Çoğaltılması
Alev çiçeklerini ilkbaharın başlarında bölerek çoğaltmak mümkündür. Bunun için, alev çiçeğinizi topraktan kazıp çıkarın ve keskin bir bıçak yardımıyla küçük kümelere ayırın. Ardından, bu kümeleri yeniden dikebilirsiniz.
Saksıya Dikme ve Saksı Değişimi
Şayet floksunuzu saksıda yetiştirmeyi düşünüyorsanız ona uygun şartları sağlamak adına saksısını düzenli bir şekilde değiştirmeniz gerekir. Saksıda kullanmak için en ideal toprak, toprak karışımıdır; zira bu ürünlerin drenajı iyi düzeydedir. Saksıda yoğun bir kıvama bürünen bahçe toprağından uzak durmanızda fayda vardır. Yoğunlaşmış bir toprak, yetersiz drenaj yüzünden kök çürümesine davetiye çıkarır. Bu da bitkiniz için ölümcül olabilir.
Alev Çiçeğinin Türleri
Alev çiçeğinin çok sayıda türü olsa da insanlar genellikle yaygın olarak yetiştirilen, tırmanıcı bir tür olan Phlox subulata’ya ya da Phlox paniculata’ya hakimdirler. Phlox subulata tırmanarak büyür ve boyu çok fazla uzamaz. Klasik alev çiçeği olan Phlox paniculata ise dimdik büyür ve uzun bir boya erişir. Bu tür fiziksel farklılıkları nedeniyle bu iki bitki farklı şekillerde yetiştirilmektedir. Tırmanıcı floks bir yer örtücü olarak yetiştirilir. Boyu daha uzun olan klasik floks ise çiçek tarhlarının daha ziyade orta veya arka sıralarında kendine yer bulur.
Bu iki tür arasındaki bir diğer fark ise tırmanıcı floksun ilkbaharda açan bir tür olması, klasik floksun ise yaz mevsiminde açmasıdır. Buna ek olarak, Phlox subulata’nın, bazıları kış boyunca yeşil kalan, iğne benzeri yaprakları vardır. Phlox paniculata’nın yaprakları ise çok daha geniştir ve büyüme döneminin sonunda solar. İki ucu da dar olan bu yaprakların ortasına doğru genişleme görülür.
Alev çiçeğinin diğer türleri ise şunlardır:
- Drummond phlox (Phlox drummondii): Tek yıllık bir türdür.
- Daha az popüler olmakla birlikte bu bitkinin Phlox subulata’dan başka tırmanarak büyüyen bir başka türü daha vardır. Bu tür Phlox stolonifera olarak adlandırılmaktadır. İki tür arasındaki diğer farklılıklara ek olarak Phlox stolonifera ayrıca kısmen gölgeye daha fazla tolerans gösterir. Phlox subulata’nın ise serpilmek için tam güneşe ihtiyacı vardır.
- Woodland phlox (Phlox divaricata): Çok yıllık bir bitki olan bu tür de tırmanıcı floks gibi ilkbaharda açar; ancak bu bitkinin boyu klasik floksun boyuna daha yakındır.
- Spotted phlox (Phlox maculata): Hem çiçeklenme zamanı hem de görünüş bakımından bu çok yıllık tür klasik floks ile benzerlik göstermektedir. Külleme konusunda ise ondan daha şanslıdır.
Yaygın Görülen Haşereler ve Hastalıklar
Alev çiçeği, “külleme” adı verilen, sıcak ve nemli hava şartlarında nükseden bir mantar hastalığına yatkındır. Alev çiçeğinin “David” vb. bazı kültivarları kısmen de olsa küllemeye karşı dirençlidir. Bu nedenle, imkânınız varsa bu türleri yetiştirmenizde yarar vardır. Küllemenin önüne geçmek adına alabileceğiniz bazı önlemler ise şunlardır:
- Bitkilerinizin arasında yeterince boşluk bıraktığınızdan emin olmak için hava sirkülasyonunu yeterli düzeyde tutun.
- Sonbahar mevsiminde, bahçenizi temizleyip düzenleme rutininizin bir parçası olarak sapları kökten kesip koparın. Yaprakların üzerinde küllemeye rastlarsanız bitkilerinize organik gübre vermeyin.
