Papatya, güzel göründüğü kadar faydalı da olan bir bitkilidir. Papatyanın, çoğu kişinin bilmediği iki türü bulunur: Alman papatyası ve Romen sarı papatyası. Her iki tür de Avrupa’da doğal olarak yetişmektedir ve her ikisi de genellikle bitkisel ilaçların ve cilt bakım ürünlerinin içeriğinde kullanılır.
Ayrıca, her iki bitkinin de sarı renkli orta kısımlarının beyaz taçyapraklar ile çevrelendiği hoş kokulu çiçekleri vardır.
Papatyanın bu iki türü de çabucak büyür (yaklaşık 10 hafta içerisinde tamamen açarlar) ve bu türlerin dikimi için ideal mevsim ilkbahardır. Papatyaları tohumdan yetiştirmek de mümkündür, genç olanlarını satın alıp büyütmek de.
Romen papatyası çoğunlukla taş duvarlardaki ya da patikalardaki sert görünümü yumuşatmak için yer örtücü ya da tırmanıcı bir bitki olarak kullanılır. Alman papatyası ise genelde papatya çayı yapımında tercih edilir.
Papatya Bakımı Nasıl Yapılır?
Alman papatyası tek yıllık bir bitkidir. Ne var ki, tohumlarını göz açıp kapayıncaya kadar kendi kendine saçtığı için bu türün, Romen papatyası gibi çok yıllık bir bitki olduğunu düşünebilirsiniz.
Her iki papatya türü de bahçede yetiştirilmeye fazlasıyla müsaittir ve serpilmek için çok az istekleri olur. Bu iki tür arasında Alman papatyası daha fazla çiçek üretmektedir. Romen sarı papatyasının çiçekleri ise daha güzel kokar.
Her iki tür de doğrudan ana bitkiden koparılabilir veya serin, karanlık bir yerde kurutulup kullanıma hazır hale gelene kadar hava almayan bir kapta muhafaza edilebilir ya da dondurulabilir.
Esasında, papatya, çiçek tarhları için pek ideal bir bitki türü sayılmaz; zira fazla sarkık bir görünüm sergiler ve gösterişli, vakur bitkilerle bir arada yetiştirildiği zaman onların arasında çok basit kalır.
Ne var ki, bu bitkiyi şifalı ot ya da sebze bahçelerine dikebilir veya sade zarafetini doya doya ve kolayca izlemenize olanak sağlayacak bir saksıda da yetiştirebilirsiniz.
Bitkinizin çiçekleri tamamen açtığında onları toplayabilirsiniz. Çiçekleri dilerseniz taze olarak kullanabilirsiniz. Onları daha sonra kullanmak üzere kurutup muhafaza etmeniz de mümkündür.
Papatya çayı içerken yaprakların çayınıza biraz acı bir tat verdiğini düşünüyorsanız onları çayınıza hiç katmayabilir ve bitkinizin yalnızca çiçeklerini toplayabilirsiniz. Bu bitkinin kömeçlerinden elde edilen özün sindirim problemlerini yatıştırmak için kullanıldığını da aklınızda bulundurmalısınız.
Işık
Hem Romen papatyası hem de Alman papatyası tam güneşte veya kısmen gölgelik bir alanda rahatlıkla büyüyebilir. Bu bitkiler en çok tam güneş aldıkları zaman çiçeklenirler; fakat sıcak iklimlerde (özellikle de kavurucu öğleden sonra güneşinde) kısmen gölge alan bir yer narin tomurcuklarının kavrulup kurumaması adına bu bitki için daha ideal bir tercih olur.
Papatyalar daha fazla güneş aldıkça daha hızlı büyürler; ancak bu bitki doğası gereği hızlı büyüdüğünden bu pek gerekli olmayabilir.
Toprak
Her iki papatya türü için de verimli, organik topraklar önerilir. Bu bitkiler, daha az verimli topraklarda da büyüyebilirler; fakat bu durumda sapları sarkık hale gelebilir. Buna ek olarak, papatya, toprak pH’ı konusunda seçili değildir. 5.6-7.5 arasında seyreden nötr bir değer bu bitkiler için yeterli olacaktır.
Sulama
Yetiştirdiğiniz papatya genç bir bitki ise ona haftalık olarak yaklaşık 2,5 santim su vermelisiniz. Topraklarına iyice yerleşip gelişen bitkiler yaşlandıkça kuraklığa epey dirençli hale gelirler.
Bitkilerinizin ortalama düzeyde gerçekleştireceğiniz iki sulama arasında kısmen de olsa kurumalarını beklemeniz önerilir. Bununla birlikte, aşırı sıcak iklimlerde papatyalar biraz nem takviyesine hayır demezler.
Isı ve Nem
Papatya, 38 santigrat derecenin altındaki tüm yaz günlerinde serpilebilir. Bununla birlikte, genellikle hava sıcaklığının 15-20 santigrat derece civarında, ılıman olmasını tercih eder. Kuraklığa karşı toleranslı olan bu harika bitkinin nem bakımından hususi istekleri yoktur.
Gübre
Papatyanın gübrelenmeye ihtiyacı yoktur; gübre ile beslenmesi gerekmeksizin çabucak büyüyecektir.
Tohumdan Yetiştirme
Papatyayı tohumdan yetiştirmek son derece kolaydır. Tohumlarınızı ev ortamında, beklenen son dondan 6 hafta kadar önce yetiştirmeye başlayabilirsiniz. Papatya tohumlarının çimlenmek için ışık alması gerekir. Bu nedenle, tohumları toprağın üzerine serpip alta doğru sertçe bastırmalı fakat üzerlerini toprakla kapatmamalısınız.
Tohumlarınızı düzenli olarak sulayın. Yedi ila on dört gün içerisinde çimlendiklerini göreceksiniz. Papatyanızın tohumlarını doğrudan bahçeye de ekebilirsiniz. Ne var ki, bu işlemi sonbaharda gerçekleştirip ilkbaharda mahsul toplamak adına tohumların kış boyunca katmanlaşmasını beklerseniz çimlenme açısından daha iyi sonuçlar elde edersiniz.
Yaygın Görülen Haşereler
Haşerelerin çoğu papatyalardan uzak durur. Aslına bakarsanız, salatalıkları haşerelerden uzak tutmak için papatyadan yararlanılır. Bununla birlikte, yaprakbitleri ve kirpik kabuklu bitler bazen başa bela olabilir. Her iki haşere türü de bitkinin üzerinden suyla uzaklaştırılıp böcek öldürücü bir sabun yardımıyla def edilebilir.
Papatyayı Çiçeklenmesi İçin Teşvik Etmenin Yolları
Orta kısımları sarı, taçyaprakları ise beyaz olan papatyalar küçük çiçeklerdir. Minyatür bitkiler gibi göründüklerini iddia etmek yanlış olmaz. Tatlımsı, otsul bir koku yayan çiçekler ilkbahar ve yaz mevsimlerinde açmaktadır.
Papatyanızı çiçeklenmesi için teşvik etmenin en iyi yolu onu direkt olarak tam güneş alabileceği bir yerde büyütmektir. Bu bitki gölgede kaldığı zaman çiçeklenmeyebilir. Bunun haricinde, papatya kesinlikle mızmız bir bitki değildir: gübrelenmesi ya da solan kısımlarının koparılması bile gerekmez.
Papatyalarda Yaygın Görülen Sorunlar
Papatya, hem kapalı alanlarda hem de bahçede son derece kolay yetiştirilen bir bitkidir ve bu bitkinin bakımında çok az soruna rastlanır. Genel olarak papatyaların az bakım gerektirdiği söylenebilir.
Kahverengi Yaprak Lekeleri
Bu durum, kurşuni küf vb. çok sayıda mantar hastalığının habercisi olabilir. Mantar önleyici yağlar yardımıyla bitkinizi tedavi etmeniz mümkündür.
Yaprakların Kararması ve Dökülmesi
Papatyanızda böyle bir soruna rastlarsanız nedeni aşırı sulama olabilir. Sulama sıklığını azaltarak bu sorunu çözmeye çalışabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Papatyanın Tüm Bölümleri Yenilebilir mi?
Evet, bu bitkinin hem yaprakları hem de çiçekleri yenilebilir ya da çaylara katılabilir.
Papatya Çayının Tadı Nasıldır?
Bazıları bu çayın tadını elmaya benzetir. Bu bitkinin adının İngilizce karşılığı olan “chamomile” kelimesinin, kabaca “yer elması” olarak tercüme edilebilecek Yunanca “kamai-melon” kelimesinden geldiği düşünülecek olursa bu durum hiç de şaşırtıcı değildir.
Papatyalar Evde Yetiştirilebilir mi?
Elbette. Saksıda yetiştirildiği sürece her iki papatya türü de kapalı ortamda büyüyebilir. Bu eşsiz bitkinin kokusuyla evinizi şenlendireceği muhakkak!
