İşte hem sardunyaları balkonundan eksik etmeyen hem de askılı sepetleri çiçekleriyle doldurmaya bayılanları memnun edebilecek bir çiçek: sakız sardunya. Rengârenk açtığı çiçekleriyle saksılara sığmayıp taşan, mükemmel bir sardunya cinsidir. Sardunya (Pelargonium) cinsine ait diğer bitkiler gibi sakız sardunya da bolca çiçeklenen ve az bakım gerektiren bir türdür.
Bu eşsiz bitkiler ılıman ilkbahar aylarında çabucak büyürler ve en büyük saksılarınızı ya da sepetlerinizi göz açıp kapayıncaya kadar olgunlaşan, ufacık, az maliyetli bitkilerle doldurmanıza olanak verirler.
Sakız Sardunya Çiçeği Bakımı
Seradan satın aldığınız sakız sardunyanız askılı sepetiyle buluşup da ilkbaharda bahçenizi şenlendirmeye başladığında evinizin diğer bölümlerinde vakit geçirmek hayli zorlaşabilir. İlkbaharın serin havası ve parlak gün ışığı sayesinde ayrık duran bitkilerinizin üzerinde kısa sürede bir yığın tomurcuğun belirdiğini görmeniz olasıdır. Hava sıcaklığı 27 santigrat derecenin altında seyrettiği sürece bu bitkiler düzenli olarak çiçeklenmeyi sürdürür. Ne var ki, yazları sıcak geçen bölgelerde çoğu kişi genellikle sakız sardunyalarının daha yeni, sıcağa karşı dirençli türlerini aramak durumunda kalır.
Işık
Tam güneş yaprakların kusursuz bir renk sergilemesi ve çiçek üretimi için elzemdir. Bitkilerinizin kısmen güneş ışığı almaları yaz mevsiminin kavurucu sıcakları ile başa çıkmalarına yardımcı olsa da bolca çiçeklenmeleri için günde dört ila altı saat kadar güneş almaları idealdir.
Toprak
Kil ya da kumlu toprak sakız sardunyanızın ihtiyaç duyduğu drenajı ve kök havalanmasını garantiler. Verimli bir toprak, söz konusu bu bitki türü olduğunda gevşek, iyi drene edilmiş bir toprak kadar elzem değildir.
Sulama
Sakız sardunya çiçeği düzenli sulama ister; ama sulu kalmaktan da hiç hazzetmez. İki sulama arasında toprağın yüzeyinin kurumasını beklemenizde yarar vardır.
Isı ve Nem
Güney Afrika’ya özgü bir tür olan sakız sardunya çiçeği yazın sıcaklığın ortalama derecelerde seyretmesini yeğler. Sıcak hava dalgası bu bitkileri öldürmez; ancak yazın en sıcak günlerinde çiçekleme yavaşlar ya da tamamen durur. Havanın sakız sardunyanız için fazlasıyla sıcak olup olmadığını yapraklarına bakarak anlayabilirsiniz; zira yeni büyüyen yapraklar sıcaktan dolayı solgun hatta beyaz renkli görünebilirler. Orta-düşük nem oranı sakız sardunyaların serpilmeleri için idealdir. Nem oranının yüksek olması mantar hastalıklarına davetiye çıkarabilir.
Gübre
Sakız sardunyalar fazla iştahlı bitkiler değildirler; fakat azar azar, devamlı olarak gübrelenmeleri bu bitkilerin daha fazla çiçek üretmelerini sağlayabilir. Bu besinleri tedarik etmenin uygun bir yolu, sakız sardunya bitkisini önceden gübreyle zenginleştirilmiş bir toprak karışımına dikmektir. Bu toprak karışımları büyüme döneminin tamamı süresince yavaş salınımlı bir gübreyle bitkileri besleyebilir.
Saksıya Dikme ve Saksı Değişimi
Saksıya dikme aşamasına geldiğinizde bitkilerinizi kök yumrudan tutmaya çalışın. Bu bitkiler etli ve kalın bir yapıya sahip olsalar da bitkinizi sap tabanından tutmanız durumunda son derece narin ve kırılgan olan bu saplar kolaylıkla kopacaktır. Bu da, kopmadan dolayı birkaç sapı kaybetmenize neden olur.
Sakız Sardunya Çiçeğinin Çoğaltılması
Sakız sardunya çiçeğini sap kesme yöntemiyle çoğaltmanız son derece kolay bir işlemdir. Bu sayede, ana bitkilerinizle bire bir, aynı görünüşe sahip bitkiler üretebilirsiniz. Sterilize etmek adına alkole batırdığınız makasınızla bitkinizden 5-6 santimetrelik bir parça alabilirsiniz. Kestiğiniz kısmı köklendirme hormonuna batırın ve nemli, öğütülmüş turba yosununun içine koyun. Bu yöntem, fideçökerten hastalığını peşinen önlemenizi sağlar. Ardından, kestiğiniz kısım dört ila altı haftaya kadar büyüyünce yeni bir saksıya alabilirsiniz.
Sakız Sardunya Çiçeğinin Türleri
“Crocodile” isimli sakız sardunya türlerinin, üzerinde beyaz damarları olan, büyüleyici bir görünüm sergileyen yaprakları vardır. “Royal Amethyst” adlı türün eflatun renkli çiçekleri erkenden açar ve bu tür, sıcağa karşı dirençli oluşuyla bilinir. “Temprano Butterfly” adlı, parlak pembe renkli türün çok sayıda taçyaprağı bulunur. “Mahogany” ismi verilen tür ise kırmızı-beyaz çiçekler açan, çift renkli bir bitkidir.
Budama
Sakız sardunyanız uzun, ince bacaklı görünmeye başlarsa hemen hemen yarısını budayabilirsiniz. Bu sayede, bitkiniz hem daha yoğun, gür hale gelir hem de daha fazla çiçeklenir. Donun vurmadığı bölgelerde yetişen yaşlı bitkiler odunsu bir yapıya bürünebilir ve bu bitkiler, ilkbaharda esaslı bir şekilde budandıkları takdirde gençleştirilebilirler.
Saksıda Yetiştirme
Sakız sardunyalar bilhassa çiçekliklerden veya beton saksılardan çiçeklerini zarafetle sarkıttıklarında büyüleyici görünebilirler. Bu bitkilerin sapları kolayca kopabilir. Bu nedenle, saksılarınızı, insanların ya da hayvanların devirebilecekleri ya da ezebilecekleri, yoğun ve ayak altındaki bölgelerden uzakta tutmalısınız.
Tohumdan Yetiştirme
Sakız sardunyasını tohumdan yetiştirmeniz mümkündür; lakin melez bitkiler için bu durumun aynı derecede kolay olduğu söylenemez. “Tornado” ve “Summer Showers” türleri tohumdan yetiştirilebilen iki ayrı kültivardır. Sakız sardunyasını yetiştirmek istiyorsanız çiçekler solduktan sonra tüylü tohumlarını toplayabilirsiniz. Bu tohumları evinizde, temiz bir toprak karışımına ocak ayında ekin ve ardından toprağa hafifçe bastırın. Tohumlar 21 santigrat derecede, yaklaşık olarak bir hafta içerisinde yeşerir ve yaklaşık üç ayda çiçeklenecek boyuta erişirler.
Yaygın Görülen Haşereler ve Hastalıklar
Kirpik kanatlı böcekler, mantar sivrisinekleri ve örümcek akarları, havalandırması iyi olmayan, sera benzeri ortamlarda yetişen sakız sardunyalarına dadanır. Yaprak lekesi hastalığı ise aşırı sulanan bitkilerde görülür.
Sakız Sardunyası vs. Zonal (Bölgesel) Sardunya
Zonal sardunyaların yaprakları daha büyük ve yuvarlaktır ve sakız sardunyasına kıyasla bu bitki daha dik bir şekilde büyür. Bazı zonal sardunya türlerinin yapraklarında koyu renkli şeritlere rastlanır. Bu şeritler, bitki henüz açmadığında bile onun güzelliğine güzellik katan bir detaydır. Zonal sardunyalar kısır bitkilerdir; bu, esasında bereketli çiçekler üretmelerini sağlayan bir özelliktir. Ne var ki, bu bitkilerin tohumu olmadığından vejetatif yollarla çoğaltılmaları gerekir.
