Salon yaprağı (Aspidistra elatior), soğuğa dayanıklı olduğu bölgelerde, dış mekânlarda muhteşem bir yapraklı bitki olarak yetiştirilebilir. Bunun yanında neredeyse bütünüyle bozulmaz oluşu ile de büyük bir üne kavuşmuştur. Bu bitki ihmal edildiğinde ya da fazla gölgede kaldığında bile diğer birçok bitkinin aksine hayatta kalabilir. Salon yaprağının kavisli, mızrak biçimindeki, parlak koyu yeşil yaprakları yaklaşık 60 santimetre uzunluğa ve 10 santimetre genişliğe ulaşabilir. Bu bitki dışarıda yetiştirildiğinde tabanına yakın olan kısımlarında ufak boyutlarda, krem rengi ve mor çiçekler açabilir; ancak bitkinin kapalı ortamda büyütülmesi durumunda çiçek açtığı pek görülmez. Salon yaprağı bitkisi oldukça yavaş büyür ve genellikle ilkbahar ayları, onu dikmek için en uygun zamandır.
Salon Yaprağı (Aspidistra Elatior) Bakımı
Pek becerikli sayılmayan bitki yetiştiricileri için bu sağlam ve dayanıklı bitkinin diğer her şeyin fiyaskoya dönüştüğü noktalarda bile başarıyla büyütülmesi mümkündür. Her dem yeşil olan bu bitki ağırlıklı olarak gölgede kalmayı sorun etmez ve veranda basamaklarının altındaki kısım ya da evin neredeyse hiç güneş almayan bölümleri gibi yerlerde bile yetiştirilebilir. Buna ek olarak, haşerelerin de genellikle pek bulaşmadığı bu bitki hastalığa çok nadiren yakalanır.
Salon yaprağının bakımı son derece pratiktir: toprağı kuruduğunda sulanmalı ve yılın belli bir bölümünde gübreyle beslenmelidir. Bu bitkinin bakımıyla ilgili en sık yapılan hatalardan biri onu aşırı derecede sulamaktır (sırılsıklam topraklardan hiç hazzetmez); bir diğeri ise onu doğrudan güneş alan bir yere koymaktır. Müdahaleci olmayan bir yaklaşım salon yaprağı bitkisi için idealdir.
Işık
Aspidistrayı, yapraklarını kurutup solduracak doğrudan gün ışığından uzak tutmalısınız. Şayet onu bir ev bitkisi olarak yetiştiriyorsanız kuzey cepheli bir pencere onun için ideal olacaktır. Bitkinizi, doğrudan güneş almasına mani olacak şekilde, fazla aydınlık olan pencerelerden biraz geride tutmalısınız. Bitkinizi açık havada yetiştirecekseniz de onu dolaylı güneş ışığı alan, gölgelik bir yere koymanızda yarar vardır.
Toprak
Salon yaprağı bitkisi drenajı iyi olduğu sürece hemen her çeşit toprağı tolere edebilir. Bu güzel bitkiler kısmen asidik-nötr toprak pH’ına sahip olan, organik bakımdan verimli toprakları severler. Dış mekânlarda ise kumlu, tınlı ve hatta killi topraklarda büyüyebilirler. Saksıdaki aspidistra çiçeklerinin ise standart kalitede bir toprak karışımında büyütülmeleri yeterlidir.
Sulama
Bu bitkiler kuraklığa kısmen de olsa dayanıklı olmalarına rağmen toprak neminin orta seviyede olmasını tercih ederler. Topraklarını aşırı sulu olmamakla birlikte kısmen nemli tutmak için genç aspidistraları düzenli bir şekilde sulamalısınız. Çok uzun süre ıslak kalan bir toprak kök çürümesine sebebiyet verir. Saksılarına yerleşip gelişmiş bitkilere derin sulama yapmalı ve onları yeniden sulamadan evvel toprağın birkaç santimlik kısmının kurumasını beklemelisiniz. Takip edilebilecek faydalı ve genel bir kural, parmağınızı toprağa sapladığınızda ıslaklık hissetmiyorsanız bitkinizi sulamanız gerektiği yönündedir.
Isı ve Nem
Salon yaprağı bitkileri, sıcaklığı 15-24 santigrat derece arasında seyreden ortamları severler. Soğuğa fazla dayanıklı olmayan bu bitkiler, 10 santigrat dereceden düşük bir sıcaklığa sahip ortamlarda zarar görebilir yahut ölebilirler. Dolayısıyla, bitkinizi açık havada ve saksıda yetiştiriyorsanız don tehlikesi yüzünü göstermeden evvel onu içeri almalısınız. Buna ek olarak, salon yaprağı bitkileri orta seviyede nemi yeğlerler; fakat sağlıklı bir şekilde büyümeleri için bu pek şart değildir.
Gübre
Aspidistranızı ilkbahar ve yaz ayları boyunca, çok amaçlı bir sıvı gübreyle ayda bir kez ve etiket talimatlarına uyarak beslemeli veya ilkbaharda onu beslemek için yavaş salınımlı bir gübre tercih etmelisiniz. Sonbahar ve kış aylarında bitkinizi beslemeniz gerekmez. Köklerini yakmamak adına gübreyi bitkinizi suladıktan sonra vermenizde yarar vardır.
Salon Yaprağı (Aspidistra Elatior) Türleri
İşte, salon yaprağı bitkisinin birbirinden ilginç bazı türleri:
- “Variegata”: Bu kültivarın beyaz çizgili, yeşil yaprakları vardır.
- “Asahi”: Bu türün yeşil yapraklarının uçları büyüdükçe beyaz bir renk sergiler.
- “Hoshi-zora”: Bu bitkinin ismi “yıldızlı gökyüzü” anlamına gelmektedir. Sarıdan beyaza dönen beneklere sahip yeşil yapraklarıyla bu bitki oldukça göz alıcı bir görünüme sahiptir.
- “Lennon’s Song”: Bu türün yapraklarında açık yeşil veya sarı çizgiler göze çarpar.
Salon Yaprağı Bitkisinin (Aspidistra Elatior) Çoğaltılması
Salon yaprağı bitkisi bölme yöntemiyle çoğaltılabilmektedir. Bu yöntem size seraya gidip yenir bir bitki almaktan daha ucuza mal olacağı gibi olgun bitkilerin fazla kalabalık hale gelmesini de önler.
Yeni bir bitki elde etmek için rizomun (toprağın altındaki kök) en az iki yaprağı olan bir parçasını alın. Ardından, bu parçayı taze toprak karışımıyla dolu bir saksıya ya da doğrudan toprağa ekin. Toprağı kısmen nemli tutun ve drenajın iyi olduğundan emin olun. Buna ek olarak, yeni bitkinin ılık olmasını fakat doğrudan güneş ışığına da maruz kalmamasını garantileyin. Yeni tomurcukların büyüdüğünü gördüğünüzde yeni aspidistranızın kök sistemini ve dayanıklılığını geliştirmiş olduğuna kanaat getirebilirsiniz. Sonrasında ise genç bitkinize gelişmiş bir bitki gözüyle bakabilirsiniz.
Saksıya Dikme ve Saksı Değişimi
Salon yaprağını saksıda yetiştirirken geniş drenaj delikleri olan bir saksı tercih etmek elzemdir. Sırsız/verniklenmemiş bir toprak saksı, topraktaki nemin dışarı çıkmasına olanak verdiği için idealdir. Kök yumrunun büyümeye başlamasını sağlayacak şekilde, ondan biraz daha büyük bir saksı tercih etmenizde yarar vardır; zira yavaş büyüyen bu bitkiler zaten saksılarından hemencecik taşmazlar.
Köklerin topraktan çıkmaya başladığını gördüyseniz salon yaprağı bitkinizi biraz daha büyük bir saksıya almanızın zamanı gelmiş demektir. Bunun gerçekleşmesi üç ila beş yıl alabilir. Saksı değişimini ilkbaharda yapmanız ve yeni saksıyı bir boy büyük tercih etmeniz ideal olacaktır. Bunun için, bitkinizi eski saksısından nazikçe çıkarın ve onu taze toprak karışımı ile birlikte, eski saksısında alışık olduğu derinlikte dikin.
Yaygın Görülen Haşereler
Özellikle doğal çevresinde büyüdüğü zaman salon yaprağı bitkisinde haşere veya hastalık sorunu pek görülmez. Ev bitkileri olarak yetiştirilen türleri ise akarlar ve kabuklu bitler de dahil olmak üzere ev ortamında yetişen bitkilerde yaygın görülen bazı haşerelerin istilasına uğrayabilirler. Yaprakları durulamak haşereleri def etmeye ve küçük çaplı bir istilayı kontrol altına almaya yardımcıdır. Daha ciddi vakalar için ise böcek öldürücü sabunlar ya da bitkisel yağlar idealdir.
Salon Yaprağı Bitkisinde Yaygın Görülen Sorunlar
Tercih ettikleri koşullar altında yetiştirildikleri müddetçe salon yaprağı bitkilerinin çok az sorunu olur. Ne var ki, bulundukları ortamı sevmedikleri takdirde bazı yaygın sorunlara rastlanabilir.
Yaprakların Uçlarının Kararması
Yaprakların uç kısımlarının kararması, özellikle de saksıda yetiştirilen salon yaprağı türlerinde genellikle aşırı ya da az sulama ile ilişkilendirilir. Topraktaki nemi sulama yapmadan önce daima kontrol etmeli ve toprağın üst kısmındaki birkaç santimetrelik bölüm kuruyuncaya kadar bitkinizi sulamamalısınız. Ayrıca, suyun saksıdan tahliye olduğundan da emin olmanızda fayda vardır.
Yaprakların Kararması
Salon yaprağı bitkisinin yapraklarının bir kısmının ya da tümünün kararması genellikle aşırı güneş ışığı almasının bir sonucu olarak görülür. Güneşin doğrudan yüzüne vurmadığından emin olmak için bitkinizi gün boyu kontrol etmeli ve gerekirse yerini değiştirmelisiniz. Ev ortamında bilhassa klimaların ya da vantilatörlerin sebep olduğu cereyan yaprakların kararmasına neden olabileceği gibi dış mekânda bakılan bitkilerin soğuk havaya maruz kalması da aynı sonuca neden olacaktır. Bitkinizin aşırı sıcaklardan ve soğuklardan korunduğuna emin olmalısınız.
Sık Sorulan Sorular
Salon Yaprağı Güneş Işığına İhtiyaç Duyar mı?
Salon yaprağı bitkileri doğrudan güneş ışığından uzak tutulmalıdır; fakat büyümeleri için güneş ışığını dolaylı olarak almaları gerekir.
Salon Yaprağı Bitkilerinin Bakımı Kolay mıdır?
Salon yaprağı bitkileri son derece dayanıklıdır ve o muhteşem görünümlerini sergilemeye devam etmeleri için çok az bakım isterler.
Salon Yaprağı Ne Kadar Hızlı Büyür?
Salon yaprağı oldukça yavaş büyür ve olgun haline ulaşması için yıllar geçmesi gerekebilir.
