Sedum rubrotinctum, Meksika’da doğal olarak yetişen, herdem yeşil kalan, boyu fazla uzamayan, çok yıllık bir sukulent türüdür. Oldukça enteresan bir görünüşe sahip olan bu eşsiz sukulent türü, Crassulaceae (damkoruğugiller) familyasında yer alan Sedum (damkoruğu) cinsine aittir. Sedum rubrotinctum bitkileri hem sukulent aranjmanlarında hem de tek başlarına şahane bir görünüm sergilerler. Yayılarak büyümeleri sebebiyle olgun Sedum rubrotinctum bitkileri yer örtücü olarak da yetiştirilmektedir.
Sedum pachyphyllum ve Sedum stahli türlerinin hibriti olan bu büyüleyici sukulentler, sıcak, güneşli bölgelerde parlak kırmızı/bronz tonlar sergileyen küçük, dolgun yaprakları ile bilinir. Ev bitkisi olarak da sorunsuzca yetiştirilebilen bu bitkilerin 9-11. kuşakları kapsayan, ılıman iklimlerde açık havada yetiştirilmeleri mümkündür. Soğuk iklimlerde ise Sedum rubrotinctum bitkileri yazın açık havada saksıda yetiştirilip kış geldiğinde içeri taşınabilirler.
Çoğu sukulent gibi Sedum rubrotinctum bitkisi de çok az bakım gerektirir ve serpilmek için fazla ilgi istemez. Anlayacağınız, bu enteresan sukulent türü, acemiler ve unutkanlar için biçilmiş kaftandır!
Sedum Rubrotinctum Bakımı
Sedum rubrotinctum bitki yetiştiriciliğine yeni yeni merak salanlar için idealdir; zira bu bitkiler ihmal edildiklerinde dahi serpilirler. Kuraklığa dayanıklı olan Sedum rubrotinctum bitkilerinin budanmaları ya da sık sık yeni birer saksıya taşınmaları gerekmez. Çoğaltılmaları da son derece kolaydır.
Bu bitkiler bolca güneş ışığı aldıklarında serpilirler ve aşırı nemden hazzetmezler. Bu muhteşem sukulentleri güneşli, sıcak bir yere diktiğiniz ve arada bir suladığınız sürece onlardan mutlusu yoktur!
Işık
Sedum rubrotinctum bitkisi serpilmek için bolca parlak, dolaylı ışığa gereksinim duyar. Tam güneş alabileceği yerlerde bu bitkinin yapraklarının uç kısımları ısıl stres nedeniyle kırmızı ya da turuncu bir renge bürünür. Bitkinin baştan aşağı yeşil kalması ya da uzun, ince bacaklı hale gelip yavaş büyümesi yeterince güneş ışığı almadığının bir göstergesi olabilir. Bu durumda, onu daha aydınlık bir yere taşımanız gerekir. Aşırı derecede sıcak iklimlerde birkaç saatliğine gölge alan bir lokasyon bu bitkiye ilaç gibi gelecektir.
Kapalı ortamda büyüyen Sedum rubrotinctum bitkilerinin doğrudan bir bitki yetiştirme lambasının altına yerleştirilmedikleri sürece kızıl tonlar sergilemeleri pek mümkün değildir. Yine de, bitkinizi batı ya da güney cepheli bir pencere gibi minimum altı saat tam güneş alan bir yere koymanız yararlı olacaktır.
Toprak
Sedum rubrotinctum bitkileri iyi drene edilmiş olan çok çeşitli topraklara uyum sağlayabilirler. Bu bitkilerin aşırı neme pek tahammülleri yoktur ve kök çürümesine karşı hassas oldukları bilinmektedir. Sukulentler ve kaktüsler için hazırlanan topraklar genellikle inorganik madde bakımından (perlit ya da ponzataşı gibi) zengin, organik madde bakımından (turba ya da koko elyafı) ise kıt olduklarından bu bitkiler için idealdir.
Sulama
Bu sukulent cinsinin serpilmek için çok az suya gereksinimi olur. Sedum rubrotinctum bitkileri, kısıtlı neme ve uzun süreli kuraklığa alışıktırlar. Kapalı ortamda yetiştirildiklerinde ise iki sulama arasında topraklarının tamamen kuruması beklenmelidir.
Sulama yapmadan önce bitkinizin susadığından emin olmak için etli yaprakları büzüşük görününceye kadar beklemelisiniz. Şayet Sedum rubrotinctum bitkinizi bahçede yetiştiriyorsanız yağış bitkinizin su ihtiyacını karşılayacağından onu ekstra sulamanız gerekmez.
Isı ve Nem
Bu çöl sakinleri için sıcak ve kurak bir iklim idealdir; aşırı nemli bölgelerde bu bitkiler hayatta kalmak için çetin bir mücadele vermek zorunda kalırlar. Dona karşı hassas olmalarına rağmen hava sıcaklığı -6-7 santigrat derecenin altına düşmediği sürece açık havada da pekâlâ idare edebilirler.
Gübre
Sedum rubrotinctum bitkilerinin düzenli olarak gübrelenmeleri gerekmez; bu bitkiler, besin bakımından zengin olmayan topraklarda da sorunsuzca büyüyebilirler. Büyüme dönemi boyunca bitkinizin sağlıklı bir şekilde büyümesine katkıda bulunmak adına ona ilkbaharın başlarından ortalarına kadar sukulentler/kaktüsler için özel olarak hazırlanmış bir çok amaçlı gübre vermeniz elbette mümkündür; ancak şart değildir. Bu bitkileri fazla gübrelemek köklerinin yanmasına ya da yapraklarının renginin solmasına neden olur. Bu nedenle, onları azar azar gübrelemelisiniz.
Sedum Rubrotinctum Bitkisinin Çoğaltılması
Bu bitkiler saplarının kesilmesiyle ya da yapraklarının koparılmasıyla kolayca çoğaltılabilirler. Dökülen yapraklar da kök salıp çok geçmeden yeni bir bitkiye dönüşecektir. Bitkinizin sapında yer alan bir yaprağı nazikçe çevirip kopararak da çoğaltım işlemine başlayabilirsiniz. Yaprağı ya da sapı parçalamamanız önem taşır; zira kökler yaprağın tabanından yalnızca tamamen sağlam olduğunda büyüyecektir.
Yaprakları nazikçe kopardıktan sonra iyi drene edilmiş bir toprağın tepesine yayın ve parlak, dolaylı ışık alan bir yere koyun.
Sedum rubrotinctum sukulentlerini yeni saksılarda çoğaltabilir veya yaprakları ana bitkinin tabanına yerleştirip yakıcı güneş ışığından korunmalarını sağlayabilirsiniz. Kökler gelişene kadar yaprakları sulamamalısınız. Ardından ise olgun bir bitkinin bakımında olduğu gibi azar azar sulama yapabilirsiniz.
Saksıya Dikme ve Saksı Değişimi
Sedum rubrotinctum bitkileri yavaş büyürler ve saksılarından taşmayı sorun etmezler. Dolayısıyla, saksılarının sık sık değiştirilmesi gerekmez ve genellikle iki yıla kadar aynı saksıda sorunsuzca büyüyebilirler.
Çoğu sukulent cinsi gibi Sedum rubrotinctum sukulentinin de kök sistemi sığdır. Bu nedenle, doğru saksıyı seçmeniz büyük bir önem taşır. Fazlasıyla derin olan saksılardan uzak durmalısınız; zira toprak, kök sisteminin altında aşırı derecede nem tutabilir ve bu da kök çürümesine davetiye çıkarır.
Drenaj delikleri kusursuz olan sığ saksılar bu sukulent türü için idealdir. Bu bitkiler toprak saksıları da çok severler; zira kil malzeme topraktaki aşırı nemi çeker.
Kışlatma
Sedum rubrotinctum bitkinizi bahçede yetiştiriyorsanız bu eşsiz türün dona toleranslı olmadığını ve kışı atlatması için 8 ve altı kuşaklarda içeri alınması gerektiğini unutmamalısınız.
Yazın sonlarından sonbaharın başlarına kadar bitkinizi kazıp çıkarın ve saksıya taşıyın. Ardından, saksıyı evinizin günde en az altı saat boyunca doğrudan güneş ışığı alan bir bölümüne koyun. Batı ya da güney cepheli bir pencerenin önü ideal olabilir. Bitkinizin eve alışmaya başladıkça yapraklarını dökmesi ya da renk değiştirmesi doğaldır.
Yaygın Görülen Haşereler ve Hastalıklar
Sedum rubrotinctum bitkisi, pamuklu bit ve kabuklu bit gibi yaygın rastlanan bazı haşerelerin saldırısına uğrayabilir. Bitkinizin istilaya uğradığını fark ederseniz görebildiğiniz haşereleri def etmek adına tuvalet ispirtosuna batırılmış bir parça pamukla kompres yapın. Ardından, bitkinizi tedavi etmek için böcek öldürücü bir sabundan yararlanın. İstiladan tamamen kurtulana kadar tedaviyi sürdürün.
Bitkinizin toprağı fazla nemliyse mantar sivrisineklerinden de zaman zaman muzdarip olması ihtimaller dahilindedir. Sukulentler için bu durum, larvaların nemli toprakta iyice büyüyüp gelişmeden yok edilmesi adına toprağın uzun süreliğine kuru bırakılması ile kolaylıkla çözülebilir. Sulamaya kaldığınız yerden devam edeceğiniz zaman ise kalan larvaları imha etmek için 10:1 ölçek su-oksijenli su (hidrojen peroksit) karışımı kullanmanız gerekir.
